گمرک کانادا یا به طور رسمی آژانس خدمات مرزی کانادا (CBSA – Canada Border Services Agency)، یکی از ساختارمندترین و دقیق‌ترین سیستم‌های گمرکی در جهان است. این نهاد مسئول نظارت بر ورود کالا، مسافر و اسناد به کاناداست و قوانین آن در عین شفافیت، پیچیدگی خاصی دارد که برای هر واردکننده، صادرکننده یا حتی شخصی که بسته‌ای با پست به کانادا می‌فرستد، آگاهی از آن الزامی است.
در این مقاله نگاهی کامل و کاربردی به قوانین ترخیص کالا در گمرک کانادا، وظایف CBSA، اقلام مجاز و ممنوع، فرآیند ترخیص شخصی و تجاری، و نکاتی برای جلوگیری از تأخیر یا جریمه خواهیم داشت.
CBSA چیست و چه کار می‌کند؟
آژانس خدمات مرزی کانادا (CBSA) تحت نظر وزارت امنیت عمومی فعالیت می‌کند و وظیفه دارد:
- بر بسته‌های پستی و ورود کالا به گمرک کانادا نظارت کند.
- درآمدهای گمرکی، مالیات و عوارض را جمع‌آوری کند.
- کالاهای غیرمجاز، خطرناک یا قاچاق را شناسایی و توقیف کند.
- استانداردهای بهداشتی، کشاورزی، دارویی و فناوری را کنترل کند.
- امنیت زنجیره تأمین در مرزها را تضمین نماید.
فعالیت CBSA نه‌تنها شامل واردات تجاری، بلکه شامل بسته‌های شخصی، پست بین‌المللی و حتی چمدان‌های مسافران نیز می‌شود.
چگونه ترخیص کالا در گمرک کانادا انجام می‌شود؟
ترخیص کالا در گمرک کانادا بسته به ماهیت کالا و نوع ارسال (شخصی یا تجاری) شامل فرآیندهای زیر است:
۱. ورود کالا به گمرک کانادا
مرسوله یا محموله شما از طریق یکی از روش‌های حمل (هوایی، دریایی، زمینی یا پستی) وارد کشور می‌شود.
۲. بررسی اولیه توسط CBSA
کالا توسط CBSA اسکن یا به‌صورت فیزیکی بررسی می‌شود تا ارزش، محتوا و اسناد همراه با آن مطابقت داشته باشد.
۳. ارزیابی تعرفه و مالیات
سیستم گمرکی بر اساس HS Code، ارزش اعلام‌شده، کشور مبدأ و نوع کالا، عوارض، مالیات بر کالا و خدمات (GST) یا PST/HST را تعیین می‌کند.
۴. صدور اعلامیه ترخیص (B3 Form)
در صورتی که کالا واجد شرایط باشد، فرم رسمی ترخیص(B3) صادر می‌شود و فرد یا شرکت واردکننده باید مبلغ تعیین‌شده را پرداخت کند.
۵. ترخیص و تحویل
پس از پرداخت، کالا مجاز به ورود می‌شود و می‌تواند از گمرک کانادا خارج شده یا توسط پست یا شرکت حمل به گیرنده تحویل داده شود.
واردات شخصی در گمرک کانادا ، نکاتی برای دریافت بسته از ایران
اگر کسی از ایران برای شما بسته‌ای ارسال کرده است، این نکات را در نظر داشته باشید:
- بسته‌های شخصی با ارزش کمتر از ۲۰ دلار معاف از مالیات هستند (به‌جز دخانیات یا مشروبات)
- اگر ارزش بسته بیش از این مقدار باشد، باید مالیات GST یا HST پرداخت شود (بین ۵٪ تا ۱۵٪)
- CBSA ممکن است برای بررسی، درخواست مدرک پرداخت، فاکتور یا مشخصات کالا کند.
- بسته‌هایی که به درستی اظهار نشده‌اند یا دارای اطلاعات ناقص باشند، ممکن است توقیف یا مرجوع شوند.
واردات تجاری؛ قوانین و ملزومات گمرک کانادا برای بازرگانان
برای ترخیص کالا به صورت تجاری در گمرک کانادا ، رعایت چند اصل مهم الزامی است:
۱. داشتن شماره بیزینس (BN) و Import Number
هر شرکت یا فردی که قصد واردات به این کشور را دارد باید یک شماره تجاری (BN) از اداره مالیات و بخش Import-Export Program ثبت کند.
۲. تعیین کد تعرفه گمرکی (HS Code)
همه کالاها باید بر اساس سیستم هماهنگ‌شده (Harmonized System) دارای کد تعرفه مشخص باشند. این کدها پایه محاسبه مالیات، عوارض و محدودیت‌ها هستند.
۳. اسناد واردات
مدارک مورد نیاز برای ترخیص شامل:
- فاکتور تجاری (Commercial Invoice)
- بارنامه (BOL یا AWB)
- گواهی مبدأ (CO)
- فرم B3در صورت نیاز
- مجوزها یا گواهی‌های استاندارد (برای کالاهای خاص)
. استفاده از خدمات Customs Broker
اکثر واردکنندگان کانادایی برای تسریع فرآیند ترخیص، از نمایندگان رسمی گمرکی (Customs Brokers) استفاده می‌کنند. این افراد فرآیند اظهار، پرداخت مالیات و ترخیص را از طرف شما انجام می‌دهند.
کالاهای ممنوع یا محدود در گمرک کانادا
گمرک کانادا برای حفاظت از سلامت، محیط زیست و امنیت، ورود برخی اقلام را به‌کلی ممنوع یا مشروط به مجوز می‌داند:
کالاهای ممنوع:
- مواد مخدر و داروهای غیرمجاز
- مشروبات الکلی بدون مجوز رسمی
- اقلام تقلبی و نقض حقوق مالکیت
- کالاهای سمی یا قابل اشتعال
کالاهای مشروط:
- داروهای دارای نسخه
- محصولات غذایی و گیاهی
- تجهیزات پزشکی یا الکترونیکی با استاندارد خاص
- کالاهای فرهنگی و مذهبی خاص
بسیاری از بسته‌های پستی ایرانی حاوی خشکبار، ادویه یا فرآورده‌های خوراکی‌اند؛ ورود این کالاها بدون گواهی بهداشتی ممکن است ممنوع یا محدود شود.
چه عواملی باعث تأخیر یا توقیف کالا در گمرک کانادا می‌شود؟
- ارزش‌گذاری نادرست (کم‌اظهاری)
- عدم تطابق کالا با اظهارنامه
- درج نکردن HS Code صحیح
- نداشتن فاکتور معتبر
- شک به جعلی بودن برند یا کالا
- بسته‌بندی ناقص یا مبهم
چگونه از وضعیت مرسوله خود پس از ورود به گمرک کانادا مطلع شویم؟
پس از ورود کالا به گمرک کانادا، می‌توان با استفاده از:
- شماره رهگیری بین‌المللی (Tracking Number)
- وب‌سایت Canada Post یا CBSA
- تماس با شرکت پستی بین‌المللی یا نماینده ترخیص
وضعیت بسته را بررسی کرد. همچنین نامه اطلاع رسانی CBSA یا ایمیل از شرکت پستی، در صورت نیاز به پرداخت مالیات یا ارائه مدارک برای ترخیص، به گیرنده ارسال می‌شود.
تجربه ی ترخیص کالا در گمرک کانادا با کاراپست
کاراپست با تجربه گسترده در ارسال بین‌المللی، خدمات زیر را ارائه می‌دهد:
- مشاوره قبل از ارسال درباره قوانین گمرک کانادا
- بسته‌بندی استاندارد و صدور فاکتور رسمی برای ترخیص راحت‌تر
- پیگیری وضعیت گمرکی و ارائه راهکار برای موارد مشکوک یا متوقف‌شده
- ارسال مرسوله به همه استان‌های این کشور به صورت درب به درب
- همکاری با نمایندگان رسمی ترخیص (Customs Broker)
شناخت گمرک کانادا، راهی برای عبور بدون مانع
گمرک کانادا یکی از منظم‌ترین نهادهای مرزی دنیاست. اگرچه قوانین آن به‌نظر سخت‌گیرانه است، اما با رعایت شفافیت، صداقت در اظهار و استفاده از خدمات حرفه‌ای، می‌توان کالاها را بدون مشکل ترخیص کرد. چه فرستنده باشید، چه گیرنده، آگاهی از این فرآیند گامی کلیدی برای صرفه‌جویی در هزینه و زمان است.